Det britiske imperiet
Det britiske imperiet er ei nemning på det britiske koloniveldet. Den engelske nemninga er «The British Empire». Nemninga 'imperiet' kjem av at dronning Victoria av Storbritannia fekk tittelen 'keisarinne av India'. Kong Georg VI av Storbritannia var den siste av dei britiske monarkane som titulerte seg 'keisar av India'.
Imperiet har prega verda ved å gjera engelsk til eit internasjonalt språk, og til offisielt språk i mellom anna Eire (okkupert av Oliver Cromwell i 1649) Australia, USA, Canada, India og fleire land i Afrika og Karibia.
Innhaldsliste
1 Utbreiing
1.1 Afrika
1.2 Amerika og Atlanterhavet
1.3 Antarktis
1.4 Asia
1.5 Europa
1.6 Stillehavet
2 Landområde som gjekk ut av imperiet før 1921
3 Gjenverande oversjøiske territorium
3.1 Oversjøiske territorium med høg grad av sjølvstyre
3.2 Andre oversjøiske territorium
4 Crown Dependencies i dei britiske øyane
5 Sjå òg
6 Bakgrunnsstoff
Utbreiing |
På høgda i 1921 var desse statane med i imperiet:
Afrika |
Bechuanaland (no Botswana)- Britisk Togoland
- Kamerun
Gullkysten (Gold Coast, no Ghana)- Egypt
- Kenya
- Mauritius
- Nigeria
Nord-Rhodesia (no Zambia)
Nyasaland (no Malawi)- Sierra Leone
- Somaliland
- Sør-Afrika med Lesotho
Sør-Rhodesia (no Zimbabwe)- Swaziland
- Sudan
Tanganyika (no Tanzania)- Uganda
Amerika og Atlanterhavet |
- Ascension Island
Britisk Guiana (no Guyana)
Britisk Honduras (no Belize)- Canada
Falklandsøyane (Los Malvinas)- Newfoundland og Labrador
Britisk Vest-India
- Anguilla
- Antigua og Barbuda
- Bahamas
- Barbados
- Bermuda
- Dei britiske Jomfruøyane
- Caymanøyane
- Dominica
- Grenada
- Jamaica
- Montserrat
- Saint Kitts og Nevis
- Saint Lucia
- Saint Vincent og Grenadinane
- Trinidad og Tobago
- Turks og Caicosøyane
- Saint Helena
- Tristan da Cunha
- Sør-Georgia
Antarktis |
- Det britiske territoriet i Antarktis
Asia |
Aden (no del av Yemen)- Bhutan
Britisk Ny-Guinea (sørleg del av noverande Papua Ny-Guinea)- Brunei
Burma (no Myanmar)
Ceylon (no Sri Lanka)
Hong Kong (no administert av Folkerepublikken Kina)
Britisk India (no India, Pakistan og Bangladesh)- Irak
- Kuwait
Malaya (no ein del av Malaysia)- Maldivane
Palestina (no Israel og dei okkuperte områda)- Nepal
Nord-Borneo (no Sabah, del av Malaysia)- Oman
- Qatar
Sarawak (no del av Malaysia)- Singapore
Transjordan (no Jordan)
Trucial States ('Avtaleestatane') (no Dei sameinte arabiske emirata)
Wei-Hai-Wei (威海衞) (no byen Weihai i Shandong provinsen i Kina)
Europa |
- Kypros
- Gibraltar
- Malta
- Det sameinte kongeriket Storbritannia og Irland
Stillehavet |
- Australia
Elliceøyane (no Tuvalu)- Fiji
Gilbertøyane (no del av Kiribati)- Nauru
- New Zealand
- Pitcairn
- Salomonøyane
- Tonga
Landområde som gjekk ut av imperiet før 1921 |
- Tretten amerikanske koloniar, som seinare blei til United States of America eller USA
- Delaware
- Maryland
- New Jersey
Virginia, seinare Virginia og West Virginia
Massachusetts, seinare Massachusetts og Maine
New York, seinare New York og Vermont
- New Hampshire
- Rhode Island
- Georgia
North Carolina
Roanoke, seinare del av North Carolina
- South Carolina
- Connecticut
- Pennsylvania
- Territorium mellom dei tretten koloniane og Mississippielva, som fleire koloniar gjorde krav på og som no er Alabama, Mississippi, Tennessee, Kentucky, Ohio, Illinois, Indiana, Michigan og delar av Wisconsin og Louisiana.
- Mellomalderske territorium i Frankrike.
Helgoland, teke av Storbritannia i 1807 og overgjeve til Tyskland in 1890.
Hannover, frå George 1 kom til makta den 1. august 1714 ti William IV døydde 20. juni 1837.
Florida, til Spania, seinare til USA.- Ein del av Oregon Country (som både USA, Spania og Russland gjorde krav på), til USA.
Hawaii (Sandwich-øyane) overgjeve til Storbritannia den 25. februar 1843; fekk sjølvstende den 28. november 1843; annekterte av USA den 7. juli 1898.
Dei joniske øyane vart vunne av Storbritannia i 1809 og overgjevne til Hellas i 1864.
Menorca var vunne av Storbritannia i 1708 og formelt overgjeve til Spania i 1802.
Mosquito Coast var eit britisk protektorat frå 1655 til 1850.
Gjenverande oversjøiske territorium |
I dag er berre nokre få område igjen under britisk styre, som regel fordi dei reknar seg som for små eller fattige til å vera sjølvstendige statar. Dei siste oversjøiske territoria er:
Oversjøiske territorium med høg grad av sjølvstyre |
- Anguilla
- Bermuda
- Dei britiske Jomfruøyane
- Caymanøyane
- Gibraltar
- Montserrat
- Turks- og Caicosøyane
Andre oversjøiske territorium |
- Det britiske territoriet i Antarktis
- Det britiske territoriet i Indiahavet
- British Indian Ocean Territory
- Falklandsøyane
- Pitcairn
Saint Helena (inkludert Ascension og Tristan da Cunha)- Sør-Georgia og Sørsandwichøyane
- Akrotiri og Dhekelia
Crown Dependencies i dei britiske øyane |
Desse landa er ikkje med i EU og har ikkje innverknad på den britiske utanrikspolitkken.
- Guernsey
- Jersey
- Isle of Man
Sjå òg |
- Koloni
- Okkupasjon
Bakgrunnsstoff |
Commons har multimedia som gjeld: Det britiske imperiet
Informasjon om imperiet (engelsk)
Om britisk kolonialisme i Afrika (engelsk)