Partikkelfysikk
Partikkelfysikk |
---|
Teoriar |
Standardmodellen |
Kvantemekanikk |
Kvantefeltteori (QFT) |
Kvanteelektrodynamikk (QED) |
Kvantekromodynamikk (QCD) |
Den spesielle relativitetsteorien |
Vekselverknad |
Sterk kjernekraft |
Elektromagnetisme |
Svak kjernekraft |
Gravitasjon |
Fargekraft |
Eigenskapar |
Energi |
Rørslemengd |
Elektrisk ladning |
Spinn |
Paritet |
Isospinn |
Svakt isospinn |
Fargeladning |
Partikkelfysikk er den delen av fysikken som handlar om dei minste bestanddelane av materien, og kreftane som virkar mellom dei. Det som er kjent per i dag er oppsummert i standardmodellen. Sjølv om denne modellen gjev ei særs presis skildring av alle eksperiment som er gjort, er det semje om at det må finnast fysikk utover det som er skildra i han, og det blir difor drive aktiv forsking, både teoretisk og eksperimentelt, for å lære meir.
Innhaldsliste
1 Eksperimentell partikkelfysikk
2 Teoretisk partikkelfysikk
3 Sjå òg
4 Kjelder
Eksperimentell partikkelfysikk |
Den viktigaste kjelda til kunnskap innan partikkelfysikk er eksperiment der subatomære partiklar kolliderast med kvarandre, og resultatet observerast ved hjelp av store detektorar. Slike eksperiment blir gjort med partikkelakseleratorar, som ved hjelp av elektriske felt akselererer partiklane til nær lysfarten, før dei ved hjelp av magnetiske felt styrast til å kollidere. Dei fleste eksperimenta kolliderer elektron mot positron, proton mot proton, eller proton mot antiproton.
Teoretisk partikkelfysikk |
Den teoretiske partikkelfysikken har to hovudoppgåver. Den første er å lage ein matematisk modell som skildrar dei resultata partikkelfysikk-eksperimenta kjem fram til. Den andre er å leite etter utvidingar av modellen som er bygd på dei eksperimentelle resultata. Den andre oppgåva er viktig fordi han er avgjerande for å designe framtidige eksperiment på ein best mogleg måte.
Sjå òg |
- elementærpartikkel
- atom
- proton
- nøytron
- elektron
- kvark
- muon
- nøytrino
- gluon
Kjelder |
- Denne artikkelen bygger på «Partikkelfysikk» frå Wikipedia på bokmål, den 21. februar 2013.
Partiklar i partikkelfysikk | |||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elementærpartiklar |
| ||||||||||||||||||||||||
Samansette |
| ||||||||||||||||||||||||
Kvasipartiklar | Davydovsoliton · Eksiton · Hol · Magnon · Fonon · Plasmaron · Plasmon · Polariton · Polaron · Roton · Trion |