Skip to main content

Spółgłoska zwarta Spis treści Artykulacja | Przykłady | Terminologia | Linki zewnętrzne | Menu nawigacyjneSpółgłoski zwarte w sindhie

Sposób artykulacji


implozjiplozja[ʔ]fonemuplozjijęzyku wietnamskimprzydechemspółgłoskach ejektywnychIPAłac.Spółgłoski zwarte w sindhi












Spółgłoska zwarta




Z Wikipedii, wolnej encyklopedii






Przejdź do nawigacji
Przejdź do wyszukiwania


Spółgłoski zwarte powstają, gdy w czasie artykulacji dochodzi do blokady przepływu powietrza przez jamę ustną i nosową (zwarcia, implozji), po czym następuje gwałtowne jej przerwanie (rozwarcie, wybuch, eksplozja, plozja). Spółgłoski zwarte z plozją nazywa się spółgłoskami zwarto-wybuchowymi.


Spółgłoski zwarte należą do najbardziej rozpowszechnionych dźwięków w językach świata. Prawie wszystkie języki posiadają głoski [p, t, k], a wyjątkowych wypadkach, gdy którejś z nich brak, zwarcie krtaniowe ([ʔ]) ma status fonemu.




Spis treści





  • 1 Artykulacja


  • 2 Przykłady


  • 3 Terminologia


  • 4 Linki zewnętrzne




Artykulacja |


W artykulacji spółgłosek zwarto-wybuchowych można wyróżnić następujące fazy:



  • implozja - w jamie ustnej dochodzi do zablokowania przepływu powietrza,


  • zwarcie - napływające z płuc powietrze zatrzymuje się przed utworzoną blokadą,


  • plozja - narastające ciśnienie przerywa zaporę, dochodzi do eksplozji.

Spółgłoski zwarte mogą też być artykułowane bez plozji. W języku wietnamskim wygłosowe spółgłoski zwarte wymawiane są bez plozji.


Spółgłoski zwarte, w szczególności bezdźwięczne, mogą też być wymawiane z przydechem.


Zwartym spółgłoskom bezdźwięcznym może towarzyszyć dodatkowe zwarcie strun głosowych, mówimy się wtedy o spółgłoskach ejektywnych.



Przykłady |


W alfabecie fonetycznym IPA wymienione są m.in. następujące spółgłoski zwarte:



  • dwuwargowe

    • [p] (posłuchaj i), [b] (posłuchaj i)


  • przedniojęzykowe

    • [t] (posłuchaj i ), [d] (posłuchaj i)


  • przedniojęzykowe z retrofleksją

    • [ʈ] (posłuchaj i), [ɖ] (posłuchaj i)


  • środkowojęzykowe

    • [c] (posłuchaj i), [ɟ]


  • tylnojęzykowe

    • [k] (posłuchaj i), [ɡ] (posłuchaj i)


  • języczkowe

    • [q] (posłuchaj i), [ɢ] (posłuchaj i)


  • nagłośniowa
    • [ʡ]


  • krtaniowa (zwarcie krtaniowe)

    • [ʔ] (posłuchaj i)


Terminologia |


Spółgłoski zwarte z plozją to inaczej spółgłoski zwarto-rozwarte, spółgłoski plozywne.
Spółgłoski zwarte razem ze spółgłoskami nosowymi i zwarto-szczelinowymi tworzą wspólnie klasę spółgłosek okluzywnych (od łac. occlusio - zamknięcie).



Linki zewnętrzne |


Spółgłoski zwarte w sindhi (łącznie 24 spółgłoski zwarte)











p • d • e

Sposób artykulacji
Ze względu
na rodzaj przegrody
  • Spółgłoski zwarte

  • Spółgłoski zwarto-szczelinowe

  • Spółgłoski szczelinowe


  • Spółgłoski zwarto-otwarte
    • Spółgłoski nosowe


    • Aproksymanty

      • Spółgłoski płynne
        • Spółgłoski drżące

        • Spółgłoski uderzeniowe

        • Spółgłoski boczne



  • Spółgłoski półotwarte

Ze względu na jamy
kanału głosowego
  • Spółgłoski ustne

  • Spółgłoski nosowe

Ze względu na typ
artykulacji ustnej
  • Spółgłoski środkowe

  • Spółgłoski boczne

Ze względu na mechanizm
przepływu powietrza
  • Spółgłoski środkowe

  • Spółgłoski boczne

  • Spółgłoski wydechowe, płucne

  • Mlaski


  • Spółgłoski glottalizowane
    • Spółgłoski iniektywne

    • Spółgłoski ejektywne



  • Zobacz też: klasyfikacja spółgłosek

  • miejsce artykulacji

  • narząd artykulacji




Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Spółgłoska_zwarta&oldid=49191145”










Menu nawigacyjne




























(window.RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgPageParseReport":"limitreport":"cputime":"0.104","walltime":"0.160","ppvisitednodes":"value":631,"limit":1000000,"ppgeneratednodes":"value":0,"limit":1500000,"postexpandincludesize":"value":22153,"limit":2097152,"templateargumentsize":"value":1789,"limit":2097152,"expansiondepth":"value":11,"limit":40,"expensivefunctioncount":"value":1,"limit":500,"unstrip-depth":"value":0,"limit":20,"unstrip-size":"value":0,"limit":5000000,"entityaccesscount":"value":0,"limit":400,"timingprofile":["100.00% 94.054 1 -total"," 55.40% 52.108 1 Szablon:Sposób_artykulacji"," 50.96% 47.926 1 Szablon:Szablon_nawigacyjny"," 35.34% 33.236 1 Szablon:IPA"," 8.66% 8.143 1 Szablon:Tnavbar"," 5.35% 5.036 12 Szablon:((("," 4.64% 4.365 1 Szablon:Kroje_pisma_IPA"," 4.59% 4.319 12 Szablon:)))"," 4.04% 3.796 15 Szablon:Unicode"," 3.83% 3.602 12 Szablon:Wymowa"],"scribunto":"limitreport-timeusage":"value":"0.018","limit":"10.000","limitreport-memusage":"value":1267781,"limit":52428800,"cachereport":"origin":"mw1326","timestamp":"20190304200005","ttl":2592000,"transientcontent":false););"@context":"https://schema.org","@type":"Article","name":"Spu00f3u0142gu0142oska zwarta","url":"https://pl.wikipedia.org/wiki/Sp%C3%B3%C5%82g%C5%82oska_zwarta","sameAs":"http://www.wikidata.org/entity/Q51597","mainEntity":"http://www.wikidata.org/entity/Q51597","author":"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects","publisher":"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":"@type":"ImageObject","url":"https://www.wikimedia.org/static/images/wmf-hor-googpub.png","datePublished":"2005-05-21T14:03:52Z"(window.RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgBackendResponseTime":128,"wgHostname":"mw1261"););
-

Popular posts from this blog

He _____ here since 1970 . Answer needed [closed]What does “since he was so high” mean?Meaning of “catch birds for”?How do I ensure “since” takes the meaning I want?“Who cares here” meaningWhat does “right round toward” mean?the time tense (had now been detected)What does the phrase “ring around the roses” mean here?Correct usage of “visited upon”Meaning of “foiled rail sabotage bid”It was the third time I had gone to Rome or It is the third time I had been to Rome

Image
Engineer refusing to file/disclose patents Extending the spectral theorem for bounded self adjoint operators to bounded normal operators Do varchar(max), nvarchar(max) and varbinary(max) columns affect select queries? Why is it that I can sometimes guess the next note? What linear sensor for a keyboard? Why don’t women say שלא עשני גויה and שפחה, according to Ashkenazim? Did arcade monitors have same pixel aspect ratio as TV sets? anything or something to eat Query about absorption line spectra Can I use my Chinese passport to enter China after I acquired another citizenship? Fuse symbol on toroidal transformer Create all possible words using a set or letters Does the Mind Blank spell prevent the target from being frightened? Can I sign legal documents with a smiley face? When quoting, must I also copy hyphens used to divide words that continue on the next line? Hot bath for aluminium engine block and heads Journal losing indexing services Is it possib
Read more

Bunad

Image
Tradisjonelle folkedrakter frå Aust-Telemark, truleg frå 1880-åra. Drakter som dette er grunnlaget for moderne bunadar. Foto: Axel Lindahl Bunad frå Eggedal i Buskerud fotografert i 1906. Bunad (frå kledebunad , der norrønt «búnaðr» har same rot som (føre)bu) er ei samnemning brukt om klesdrakter i tradisjonell nordisk stil — ofte utvikla frå folkedrakter, men likevel i ein eigen tradisjon. Ein bunad er typisk ei forseggjort og kostbar drakt, med mykje broderi, og med handsmidde smykke i gull eller sølv, særleg dei særeigne søljene, som obligatorisk prynad i tillegg. Bunad og bunadbruk er eit debattemne med mange ulike oppfatningar, til dømes om kva som er ein bunad, og om ein kan endra på utforminga av draktene eller ikkje. Den norske bunadrørsla går tilbake til folkedansrørsla og føregangsfolk som Hulda Garborg og Klara Semb. I dag blir bunad brukt som nasjonaldrakt. Festbunad er likestilt med galla-antrekk, og ofte nytta ved særskilde høve, som konfirmasjonar eller d
Read more

Færeyskur hestur Heimild | Tengill | Tilvísanir | LeiðsagnarvalRossið - síða um færeyska hrossið á færeyskuGott ár hjá færeyska hestinum

Image
FæreyjarHestar færeyskahjaltlandshestinumíslenski hesturinnBretlandskolanámumenskuWikipediafæreyskuWikipediaRossið - síða um færeyska hrossið á færeysku Færeyskur hestur Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu Jump to navigation Jump to search Rani og Grani. Grani í vetrarfeldi. Færeyski hesturinn (færeyska: Føroyska rossið ) er hestur sem hefur lifað í Færeyjum í hundruði ára. Hann er smágerður, 120-132 cm á hæð, og helst skyldur hjaltlandshestinum. Hlutverk hans var að draga vagna og plóg og bera klyfjar. Hann hefur fjórar gangtegundir eins og íslenski hesturinn (þar með talið tölt) og er með fjölda litaafbrigði. Nú til dags er hann notaður til frístunda. Í lok 19. aldar voru til um 800 hross. Mörg þeirra voru seld til Bretlands til að vinna í kolanámum og um 1960 voru aðeins nokkrir hestar eftir. Átak var gert í að varðveita hestinn og eru nú til 70-80 hross í Færeyjum. [1] Heimild |   Wikimedia Commons er með margmiðlunarefni sem te
Read more