Hcfyk

	Vest-Agder fylke;
	; fylke;
; ; ; ;	; ; fylkesvåpen ;
	; ; fylkesvåpen ;
Land;	; Noreg;
	;
; Adm.senter;	; Kristiansand;
	;
Areal;	7 276 km²;
- land;	6 706 km²;
- vatn;	570 km²;
	;
Folketal;	186 532 (1. januar 2018);
Folketettleik;	; 28 / km²;
	;
	;
; Målform;	nøytral;
; Fylkesmann;	; Ann-Kristin Olsen;
; Fylkesordførar;	; Terje Damman (H);
	;
; Fylkesnummer;	10;
	;
	; ; ; ; ; ;
	; Wikimedia Commons: Vest-Agder;
	; Nettstad: www.vaf.no;
	;

Vest-Agder er eit fylke i Noreg. Fylket er det sørlegaste i landet og grensar til Rogaland i vest, til Aust-Agder i nord og aust og til Skagerrak i sør. Det omfattar kyststrekninga frå Kvåsefjorden aust for Kristiansand til Åna-Sira, den nedre delen av dalføret til Otra og dei nord–sørgåande dalane Mandalen, Audnedalen, Lyngdalen, Kvinesdalen og Sirdalen med omliggjande skogs-, hei- og fjellområde. I Vest-Agder ligg Noregs sørlegaste punkt, øya Pysen, søraust for Mandal. Lindesnes er det sørlegaste punktet på fastlandet.

Vest-Agder blei oppretta som fylke i 1685 då Agdesiden amt blei delt i Nedenes amt (nåverande Aust-Agder fylke) og Lister og Mandals amt (nåverande Vest-Agder fylke). Fylket fekk sitt nåverande namn i 1919. Administrasjonen i fylkeskommunen har hovudsete i Kristiansand.

Fylkesvåpenet til Vest-Agder er på grøn botn ei gull eik. Motivet er valt sidan eika var eit viktig råmateriale for eksport i Vest-Agder i tidlegare tider. Våpenet blei godkjent ved kongeleg resolusjon 12. desember 1958 og er teikna av Hallvard Trætteberg. Fylkesblomen til Vest-Agder er sommareik og fylkessteinen er farsunditt.

Innhaldsliste

1 Samferdsel

2 Klima

3 Kommunar

4 Kjende personar frå Vest-Agder

5 Kjelder
- 5.1 Referansar

6 Bakgrunnsstoff

Samferdsel |

Sørlandsbanen går aust–vest gjennom fylket eit stykke innanfor kysten. Dei mange nord–sørgåande dalane har gjort det naudsynt med ei rekke lange tunnelar på Sørlandsbanen mellom Kristiansand og grensa mot Rogaland, mellom anna landets 4. og 5. lengste jernbanetunnelar, Kvinesheitunnelen (9065 m) og Hægebostadtunnelen (8474 m). E 18/E 39 (E 18 aust for Kristiansand) går gjennom fylket like innanfor kysten. Vegen passerer alle dei viktigaste tettstadene unnateke Farsund og Vennesla. I nord går Fylkesveg 42 (Arendal–Egersund) gjennom fylket, på tvers av dei nord-sørgåande dalføra. I fleire av desse dalane går riksvegar som bind dei indre strøka saman med kystområda, mellom anna Setesdalsvegen (Riksveg 9, Kristiansand–Haukeligrend) nordover frå Kristiansand og Fylkesveg 43 nordover frå Farsund og Lyngdal. Vest-Agder hadde i 2005 3911 km offentlege vegar, 4,2 % av landets vegnett. Kristiansand har ferjesamband til Danmark. Kjevik flyplass ved Kristiansand har i tillegg til ei rekke innanlandske samband også internasjonal trafikk. Flyplassen på Lista har berre charter- og godstrafikk.

Klima |

Fylket ligg delvis på kvar si side av det store vasskiljet i Sør-Noreg, og har område som er utsett for vestavinden, men òg område som er verna mot aust. Den rådande vinden er austleg om vinteren, og vest til nordvest om sommaren. Kyststrekninga ved Lindesnes og Lista har forholdsvis ofte kuling, sjølv om sommaren.

Februar er den kaldaste månaden av året og ved kysten har ein då ein middeltemperatur på litt over 0 °C, medan det er vanleg med –3 til –5 °C i innlandet. Juli og august har middeltemperaturar på 15–16 °C i lågareliggande strøk heile fylket.

Ytre strøk av Vest-Agder har ein årsnedbør på kring 1000 mm, men lengst aust kjem det mindre enn dette. Mest nedbør kjem det eit stykke frå kysten i ei sone som får 1500-2000 mm. Dei indre dalstrøka får igjen mindre nedbør enn dette. Somme vintrar kan det falle store snømengder i austlege område i austavinden, medan det blir lite snø vest for Lindesnes.

Vennesla har noregsrekorden for snøfall på 24 timar. Den 4. februar 1960 fall det heile 131,8 mm snø, og snødjupna auka frå 15 til 52 cm. Same døgn fekk Mestad i Oddernes 128,7 mm nedbør og her auka snødjupna med 77 cm, frå 19 til 96 cm. Indre og høgare strøk kan få mykje snø i byevêr frå vest til nordvest.

Heiene har ein del tåke, særleg på hausten, medan kysten har mest tåke om våren.

Kommunar |

Nr.	Namn	Adm.senter	Folkemengd	Flatevidd km²	Målform	Distrikt
1001	Kristiansand	Kristiansand	000000000091440.000000000091 440	000000000000276.0000000000276	bokmål	Kristiansandregionen
1002	Mandal	Mandal	000000000015659.000000000015 659	000000000000222.0000000000222	bokmål	Lindesnesregionen
1003	Farsund	Farsund	000000000009726.00000000009 726	000000000000262.0000000000262	bokmål	Listeregionen
1004	Flekkefjord	Flekkefjord	000000000009066.00000000009 066	000000000000543.0000000000543	bokmål	Listeregionen
1014	Vennesla	Vennesla	000000000003480.00000000003 480	000000000000384.0000000000384	nøytral	Kristiansandregionen
1017	Songdalen	Nodeland	000000000006656.00000000006 656	000000000000216.0000000000216	nøytral	Kristiansandregionen
1018	Søgne	Tangvall	000000000011342.000000000011 342	000000000000151.0000000000151	bokmål	Kristiansandregionen
1021	Marnardal	Heddeland	000000000002308.00000000002 308	000000000000395.0000000000395	nøytral	Lindesnesregionen
1026	Åseral	Kyrkjebygd	000000000000943.0000000000943	000000000000888.0000000000888	nynorsk	Lindesnesregionen
1027	Audnedal	Konsmo	000000000001786.00000000001 786	000000000000251.0000000000251	nøytral	Lindesnesregionen
1029	Lindesnes	Vigeland	000000000004938.00000000004 938	000000000000317.0000000000317	Bokmål	Lindesnesregionen
1032	Lyngdal	Aleen	000000000008571.00000000008 571	000000000000391.0000000000391	bokmål	Listeregionen
1034	Hægebostad	Tingvatn	000000000001699.00000000001 699	000000000000462.0000000000462	nøytral	Listeregionen
1037	Kvinesdal	Liknes	000000000006024.00000000006 024	000000000000963.0000000000963	nøytral	Listeregionen
1046	Sirdal	Tonstad	000000000001842.00000000001 842	000000000001555.00000000001 555	nøytral	Listeregionen
Totalt	Vest-Agder	Kristiansand	000000000186532.0000000000186 532	000000000007276.00000000007 276	nøytral	Vest-Agder