Barn Barn sem afkvæmi | Orðið barn | Tengt efni | Leiðsagnarval
BörnÆviskeið manna
mennfullorðinnunglingarafkvæmiEnskalatneskakennimyndhljóðskiptaröðGotneskaHjaltlendingaJan de Vries
Barn
Jump to navigation
Jump to search
Barn er ófullvaxinn einstaklingur, og er orðið yfirleitt aðeins notað um ófullvaxna menn. Yfirleitt er æviskeiði manna þannig skipt í tvennt, þannig að einstaklingurinn telst vera barn þar til hann er orðinn fullvaxinn, og telst hann þá fullorðinn. Þó er til í dæminu að rætt sé um að unglingar séu þeir einstaklingar sem eru ekki lengur börn, en eru þó ekki orðnir fullorðnir.
Ekki er til nein ákveðin skilgreining á því hvenær menn hætta að teljast börn, og fer það að miklu leyti eftir samfélögum. Á Íslandi teljast allir einstaklingar undir 18 ára aldri vera börn, en sums staðar myndu einstaklingar allt niður í 14 ára aldur teljast fullorðnir. Karlkyns barn nefnist strákur eða drengur, en kvenkyns barn stelpa eða stúlka.
Barn sem afkvæmi |
Í íslensku er orðið barn einnig notað til að lýsa því að tiltekinn einstaklingur sé afkvæmi annars einstaklings, annaðhvort karlkyns sonur hans eða kvenkyns dóttir. Þegar orðið er notað í þeim skilningi er ekki alltaf um sérstaka aldursskiptingu að ræða, þótt oftast sé orðið einnig notað um ófullvaxta einstaklinga þegar það er notað í þessari merkingu.
Ungbarn, kornabarn, hvítvoðungur eða smábarn, er mjög ungt barn, yfirleitt ekki eldra en eins til tveggja ára gamalt. Enska orðið „infant“, sem oft er notað í svipuðum skilningi, er komið af latneska orðinu infans: „getur ekki talað“, og er sú merking í samræmi við þann skilning að þegar börn hafi lært að tala séu þau ekki lengur ungbörn.
Orðið barn |
Íslenska nafnorðið barn kemur af 2. kennimynd sagnarinnar að bera, en hún fer eftir 4. hljóðskiptaröð: bera-bar-bárum-borið. Samsvarandi orð um afkvæmi mannsins eru í mörgum náskyldum málum. Gotneska var að þessu leyti alveg eins og íslenska og önnur Norðurlandamál, en í ensku hefur samsvarandi orð týnst. Í máli Hjaltlendinga var barn bjadni (orðið til úr barnit, segir Jan de Vries), og minnir á þann framburð sem tíðkaðist víða hér á landi. Skaftfellingar segja sumir barnið með rödduðu r-i og löngu a-i. Af 4. kennimynd sagnarinnar að bera, sem í forneskju hafði stofnsérhljóðið u, kemur nafnorðið bur = sonur, sömuleiðis buri eins og í tvíburi og þríburi. Orðið nýburi er einnig af þessum meiði, en fyrir eru til jóð eða ungbarn sem merkja það sama.
Tengt efni |
- Barnadauði
- Munaðarleysi
- Ungbarnadauði
Flokkar:
- Börn
- Æviskeið manna
(window.RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgPageParseReport":"limitreport":"cputime":"0.052","walltime":"0.069","ppvisitednodes":"value":99,"limit":1000000,"ppgeneratednodes":"value":0,"limit":1500000,"postexpandincludesize":"value":2485,"limit":2097152,"templateargumentsize":"value":222,"limit":2097152,"expansiondepth":"value":6,"limit":40,"expensivefunctioncount":"value":0,"limit":500,"unstrip-depth":"value":0,"limit":20,"unstrip-size":"value":0,"limit":5000000,"entityaccesscount":"value":0,"limit":400,"timingprofile":["100.00% 19.490 1 -total"," 59.63% 11.621 1 Snið:Commonscat"," 39.80% 7.758 1 Snið:Wikiorðabók"," 23.32% 4.545 1 Snið:Commons"," 19.58% 3.817 2 Snið:Smella"],"cachereport":"origin":"mw1307","timestamp":"20190224185237","ttl":2073600,"transientcontent":false););"@context":"https://schema.org","@type":"Article","name":"Barn","url":"https://is.wikipedia.org/wiki/Barn","sameAs":"http://www.wikidata.org/entity/Q7569","mainEntity":"http://www.wikidata.org/entity/Q7569","author":"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects","publisher":"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":"@type":"ImageObject","url":"https://www.wikimedia.org/static/images/wmf-hor-googpub.png","datePublished":"2004-12-26T01:16:56Z","dateModified":"2015-03-26T01:22:35Z","image":"https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/42/Freundinnen.jpg"(window.RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgBackendResponseTime":113,"wgHostname":"mw1249"););